Ածական
Ածական
Ամեն մի առարկա, լինի անձ, կենդանի, թե անշունչ մի իր, ունի իր հատկանիշները:
Առարկայի հատկանիշ (որպիսություն) ցույց տվող բառերը կոչվում են ածական կամ ածական անուն:
Առարկայի հատկանիշը կարող է համեմատվել այլ առարկաների նույն հատկանիշի հետ, ար
ահայտել նրա առավել, պակաս լինելը կամ էլ գերազանցությունը:
Ածականը հիմնականում գործածվում է գոյականի հետ և պատասխանում է ինչպիսի՞, որպիսի՞, ո՞ր հարցերին:
Ածականի համեմատության աստիճանները կազմվում են ավելի, պակաս, քիչ, նվազ, ամենից բառերով և ամենա-, -ագույն ածանցներով:
Առաջադրանքներ
- Տրված բառերից յուրաքանչյուրին ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող մի քանի բառեր ավելացրո՛ւ (աշխատիր չկրկնել):
Օրինակ՝ քարե, բարձր, երկհարկանի, բնակելի, գեղեցիկ տուն:
Քույր, եղբայր, մայր, հայր, տատիկ, պապիկ:
Գեղեցիկ քույր, երկհարկանի տուն, բարձրահասակ հայրիկ, պապիկ, գեղեցիկ մայրիկ, տատիկ։
- Տրված գոյականներին ածանցներ ավելացրո՛ւ, որ ածականներ դառնան:
Սիրտ, վախ, քար, մայր, երկինք, արև, փայտ, լեռ(ն), փողոց, երկաթ, օդ, ծաղիկ, եղբայր, ոսկի, արծաթ, ծով, Ամերիկա, Ֆրանսիա, Գերմանիա:
Սիրտ-սրտե, վախ-վախկոտ, քար-քարե, արև-արևոտ, փայտ-փայտե, երկաթ-երկաթե, մայր-մայրական, երկինք-երկնային, լեռ-լեռնային, փողոց-փողոցային, օդ-օդային, ծաղիկ-ծաղկային, եղբայր-եղբայրական, ոսկի-ոսկե, արծաթ-արծաթե, ծով-ծովային, Ամերիկա-ամերիկական, Ֆրանսիա-ֆրանսյական, Գերմանիա-գեռմնական։
- Համապատասխան արմատներով կազմի՛ր բարդ ածականներ:
Օրինակ՝ հաստ + ա +բուն = հաստաբուն
թանկ-ա-գին=թանկագին | պահանջ |
խիստ-ո-րեն=խստորեն | առատ |
սաղարթ-ա-խիտ=սաղարթախիտ | գին |
հորդ-ա-ռատ=հորդառատ | խիստ |
աստղ-ա-յին=աստղային | տերև |
փուշ-ա-ռատ=փշառատ | զարդ |
քաղցր-ա-համ=քաղցրահամ | վազ (ք) |
արագ-ա-վազ=արագավազ | համ |
գիրկ-ա-բաց=գրկաբաց | բաց |
- Կազմի՛ր բառակապակցություններ:
ալեհեր ծերունի | վարպետ |
սրատես արծիվ | կրակ |
թեժ կրակ | ծերունի |
սլացիկ բարդի | արծիվ |
հմուտ վարպետ | բարդի |
հորդ անձրև | անձրև |
վարար գետ | կատակ |
մեղմ հովիի | գետ |
սրամիտ կատակ | հովիկ |
- Ստացի՛ր ածանցավոր ածականներ:
Ա. դաշտ, ժանգ, փուշ, հարավ, կրակ, անկյուն, հանք:
դաշտային
փշոտ
Ժանգոտ
Հարավային
Կրակոտ
Անկյունային
Հանքային
Բ. Գույն, վտանգ, հանճար, ահ, խորհուրդ, գլուխ, համ, ուժ, շուք:
Գունավոր, վտանգավոր, ահավոր, խորհրդավոր, գլխավոր
համեղ, հանճարեղ, ահեղ, ուժեղ, շքեղ
Գ. Զարման(ք), հրաշ(ք), նախշ, փայլ, հույս, տոն, ժողովուրդ, փուխր, վճիռ:
ժողովրդական, տոնական, վճռական
հուսալի, զարմանալի, հրաշալի
փխրուն, նախշուն, փխրուն
- Նախադասությունները կարդա՛ և պարզի՛ր, թե ի՞նչ դեր ունեն ածականին ավելացված ավելի, պակաս, ամենից բառերը:Դուրս գրիր այդ ածականները։
Կետերը ջրի տակ կարողանում են երկար մնալ՝ մեկից երկու ժամ: Ծովային կրիաներն ավելի երկար են դիմանում՝ երեք ժամ և ավելի: Սակայն ծովային կրիաների մի տեսակ կա, որ ջրի տակ ամենից երկար է մնում. նա կարող է մի քանի օր դուրս չգալ:
Երկար, ավելի, ամենից երկար
Պինգվիններն ընդհանրապես խոշոր թռչուններ են: Դրանց մեջ արքայական պինգվինն ավելի խոշոր է, քան մյուս տեսակի պինգվինները: Ամենից խոշորը կայսերական պինգվինն է, որը ամենից հաճախ հանդիպող տեսակներից է:
Խոշոր, ավելի խոշոր, ամենից խոշոր
Օվկիանոսի ջրերն ամենուր աղի են: Բայց բևեռային շրջաններում ջուրը պակաս աղի է, քան մյուս տեղերում: Ամենից քիչ աղի է Բալթիկ ծովի ջուրը, իսկ ամենից շատ՝ Կարմիր ծովինն ու Պարսից ծոցինը:
Աղի, պակաս աղի, ամենից աղի։
- Տրված խմբերի բառերի տարբերությունը բացատրի՛ր: Ինչո՞ւ են դրանք անվանում ածականի համեմատության աստիճաններ:
Ա. Քաղցր, աղի, կծու, դառը, մեծ, երկար, բարձր:
Բ. Ավելի քաղցր, ավելի աղի, ավելի կծու, ավելի դառը, ավելի մեծ, ավելի երկար, ավելի բարձր:
Գ. Ամենից քաղցր, ամենից աղի, ամենից կծու, ամենից դառը, ամենից մեծ, ամենից երկար, ամենից բարձր:
- Տրված բառերի (գերադրական աստիճանի ածականների) հոմանիշ ձևերը գրի՛ր:
Օրինակ՝ ամենից լավ — ամենալավ, լավագույն
ամենամեծ — ամենից մեծ, մեծագույն
փոքրագույն- ամենափոքր, ամենից փոքր
Ամենավատ, գեղեցկագույն, բարձրագույն, ամենաազնիվ, ամենից հզոր, ամենից ահեղ, համեստագույն, ամենահին, ամենից ծանր, ամենալուրջ, ամենից խոշոր: